संस्कृ तव्याकरणे अनिवृत्ााः : पानणिीयव्यवस्थायााः नवशेषसन्दर्भेण अध्ययिम्

Abstract

सिंस्कृ तव्याकरणे अमनिृत्तानािं ( अव्ययानािं ) भूमिकायाः अन्वेषणिं कृ ति् अस्ति , अष्टाध्याय्ािं पामणमनस्य व्यिस्तितपद्धतेः उपरर
बलिं दत्ति् अवििृत्ााः , यद्यमप अमिभक्ाः , मियापदानािं , मिशेषणानािं , िाक्यानािं च पररिततनिं कृ त्वा , िाक्यमिन्याससम्बन्धिं
िापमयत्वा, कालस्य, िानस्य, बोधस्य, िनोभािस्य च सूक्ष्मसूक्ष्मतािं प्रसारमयत्वा िाक्यसिंरचनायाः िहत्त्वपूणाां भूमिकािं मनितहस्ति
पामणमनः अव्ययानाि् उपसगातः (उपसगातः ) मनपाताः (कणाः ) इत्यामदषु मिमशष्टेषु िगेषु िगीकृ त्य तेषािं मिश्लेषणस्य
सिंरमचतरूपरेखािं प्रददामत तस्य सटीकिं तथामप सिंमिप्तिं उपचारिं स्पष्टतािं ददामत, यद्यमप पश्चात् व्याकरणमिदः तस्य मनयिानाि्
मििारिं िा पररिततनिं िा कृ तििः यत् ते मिकमसतभामषक-मशिण-आिश्यकतानािं सम्बोधनिं कृ तििः। अस्तिन् अध्ययने पामणनी
इत्यस्य अन्वेषणस्य िहत्त्विं अव्ययस्य जमटलता च प्रकाशयमत , सिंस्कृ तप्रिचने तेषािं अमनिायां कायां प्रदशतयमत। एतेषािं तत्त्वानािं
अिगिनिं सिंस्कृ तव्याकरणिं मनपुणतािं प्राप्तुिं प्रिाहशीलतािं प्राप्तुिं च िहत्त्वपूणति् अस्ति। अव्यायानािं मिषये पामणनीयदृमष्टकोणः
सिंस्कृ तस्य पररष्कृ तव्याकरणव्यििायाः अिाकिं प्रशिंसािं िधतयमत, जमटलमिचारानाि् सटीकतापूितकिं लामलत्येन च अमभव्यस्तक्िं
कतुां ििता च िधतयमत